Het podium waar later Rob Wijnberg zou verschijnen.

Op het CHE waar ik op het moment de opleiding journalistiek volg hebben ze een leuk concept bedacht: de Journalistieke Arena. Elke week zitten we met 60 studenten binnen, terwijl buiten wel of niet de zon schijnt, popelend om een antwoord te krijgen op de vraag: wat is journalistiek? Bij elke aflevering wordt er een gastspreker uitgenodigd die ons vertelt over zijn baan en zijn visie op de journalistiek. (Ik zeg hierbij “zijn” niet omdat ik feministische verwijswoorden verwaarloos, maar omdat we geen vrouwelijke sprekers hebben gehad. Gelukkig is studente Eelkje Rommers er altijd nog.) Laat ik je vertellen over mijn eerste ervaring met de Journalistieke Arena.

De allereerste Journalistieke Arena was spannend. Ik wist eigenlijk niet wat ik kon verwachten. De vraag die ’s ochtends aldoor door mijn hoofd spookte was: waar is PTC+? Ik had wat problemen om het goede gebouw te vinden, maar kwam uiteindelijk door drie keer de weg te vragen als eerste aan. Hans Pfauth stelde zich aan me voor, microfoons werden getest en het wachten op de rest begon. En het wachten op Rob Wijnberg, hoofdredacteur van De Correspondent en uitgeroepen tot journalist van het jaar 2013 door Villamedia.

De échte betekenis van nieuws

Met een kladblok zat ik klaar om een antwoord te krijgen op de vraag wat journalistiek is. Rob Wijnberg beantwoordde echter een hele andere vraag: wat is nieuws?

Nieuws is een uitzondering op het gewone. Het alledaagse gebeurt elke dag, wat niet elke dag gebeurt is nieuws. Rob Wijnberg sprak over zogenaamde haakjes, de aanleidingen voor nieuws. Mensen vinden gebeurtenissen belangrijk als het in “het nieuws” is. Het idee dat je helemaal up-to-date bent als je ’s ochtends de krant hebt gelezen en ’s avonds het nieuws hebt gekeken veegde hij hiermee van tafel. Door het nieuws weten we namelijk hoe het juist niét in de wereld eraan toegaat. Rob Wijnberg noemde hierbij een voorbeeld van mensen die elke dag met de auto naar het werk gaan. Het gebeurt elke dag, maar dat zullen we nooit ergens lezen. Pas als er iets ernstigs gebeurt op de weg zal het in de krant staan. Wat vandaag nieuws is, is morgen alweer oud nieuws en daar zal in loop van tijd niet meer over worden gepraat.

De Correspondent

Bij De Correspondent doen ze het helemaal anders. Dit kan ik niet beter verwoorden dan met een quote van Rob Wijnberg op de website van De Correspondent zelf:
“De Correspondent is een dagelijks, advertentievrij medium met als belangrijkste doelstelling om de wereld van meer context te voorzien. Door het nieuws in een breder perspectief of in een ander licht te plaatsen, willen wij het begrip ‘actualiteit’ herdefiniëren: niet om je aandacht te trekken, maar om je inzicht te bieden in hoe de wereld werkt.”

Rob Wijnberg legde meer uit over zijn digitale krant en de correspondenten zelf. Zo vertelde hij dat ze zelf een naam hebben mogen kiezen voor hun vakgebied. Dit zijn geen standaard namen, maar titels als Correspondent Vergeten Oorlogen, Correspondent Vindingrijkheid & Vernieuwers en de meest opvallende vond ik toch wel de Correspondent Goede gesprekken. De correspondenten kiezen zelf waarover ze schrijven, ze onderzoeken waar ze geïnteresseerd in zijn en laten nieuws van een andere kant zien. Ze schrijven over hun fascinaties, zoals Rob Wijnberg het zo mooi noemde. Daarbij gaat het er niet om dat het het laatste nieuws is dat je vandaag in de krant leest, maar dat het belangrijk is voor de correspondent en nieuws van context voorziet. Het is een nieuwe ‘soort’ nieuws met een verruimende blik om je een nieuw inzicht te geven. Het laat ons zien hoe het er wél in de wereld aan toegaat.

Klaar voor de opleiding

En na deze nieuwe inzichten was het tijd voor een vragenronde. Er kwamen veel vragen, maar ik denk dat er nog meer vragen zouden zijn als Rob Wijnberg nog een keer langs zou komen, nu meerdere van ons studenten hebben kennisgemaakt met De Correspondent en stukken hebben gelezen. Eigenlijk is het jammer dat we nu waarschijnlijk enthousiaster zouden zijn, omdat niet iedereen van ons Rob Wijnberg die dag kende, maar gelukkig maakte hij ons wel enthousiast, want wat kan die man goed spreken.

Een mooie afsluiter was de vraag voor enkele wijze woorden. “Objectiviteit bestaat niet” maar ook “De journalist doet er wel toe en jouw eigen perspectief ook”, aldus de woorden kort samengevat. Een mooi vooruitzicht voor onze opleiding, denk ik zo.